Alkoholna fermentacija
Vo imeto na alkoholnata fermentacija nastanuva fosforilacija so sozdavawe fosforni estri na heksozata. Na glikozata dejstvuva fermentot heksokinaza i od ATR se izdvojuva edna molekula fosforna kiselina koja se prisoedinuva na prviot S-atom na glikozata preo|aj}i vo glikoza 1 fosfat, a ATR preo|a vo
ADP. Na glikoza 1 fosfat deluva fermentot glikomutaza predizvikuvaj}i mutacija, pri {to fosfornata kiselina od prviot S-atom pominuva na {estiot S-atom i se dobiva glikoza 6 fosfat. Na nego deluva fermentot izomeraza i go pretvara vo fruktoza 6 fosfat, koja pod dejstvo na fermentot fosfofruktokinaza prima u{te edna H3PO4 od ATR i preo|a vo fruktoza 1,6 difosfat. Poradi ovie reakcii molekulata na heksozata stanuva labilna.-Pod vlijanie na fermentot aldolaza, fruktozata 1,6 difosfat se raspa|a na dva ednakvi dela, triozafosfati: fosfo dioksi aceton i trifosfo glicerinski aldehid. Pod vlijanie na fermentot izomeraza fosfo dioksi acetonot preminuva vo 3-fosfoglicerinski aldehid. Na nego mu se prisoedinuva u{te edna molekula na fosforna kiselina (od neorganski fosfor, a ne vrzana) 1,3 difosfo glicerinski aldehid. Toj pod vlijanie na fermentot dehidrogenaza, a vo prisustvo na kofermentot
NAD kako prenositel na vodorodot se oksidira vo 1,3 difosfo glicerinska kiselina. Na nea dejstvuva fermentot fosfokinaza, pri {to se odvojuva edna molekula N3RO4 koja se soedinuva so ADP, sozdavaj}i ATR i 3 fosfo glicerinska kiselina. Pod vlijanie na fermentot fosfomutaza, doa|a do prefrluvawe na fosfornata kiselina od tretiot na vtoriot S-atom, pa se dobiva 2 fosfo glicerinska kiselina.- 2 fosfoglicerinskata kiselina pod vlijanie na fermentot enolaza se dehidratizira i pominuva vo fosfoenol pirogrozdova kiselina. Na nea dejstvuva fermentot transferaza koja ja odnesuva i poslednata fosforna kiselina pri {to se svrzuva so
ADP vo ATR, a se dobiva enol pirogrozdova kiselina. Toa e nestabilno soedinenie pa pod dejstvo na fermentot izomeraza lesno pominuva vo pirogrozdova kiselina.-Procesot ponatamu se odviva so dekarboksilacija na pirogrozdovata kiselina pod dejstvo na fermentot dekarboksilaza i se dobiva acetaldehid i SO2. Acet aldehidot pod dejstvo na fermentot dehidrogenaza se reducira vo etil alkohol i se osloboduva energija.
Vo tekot na alkoholnata fermentacija, osven glavnite proizvodi etil alkohol i SO2, se sozdavaat i brojni sekundarni proizvodi, kako {to se: glicerin, kilibarna , ocetna kiselina, acetaldehid, 2,3 butilen glikol, aceton, limunska i pirogrozdova kiselina, izoamil alkohol, izopropil alkohol, razni etri i drugo. So dehidratacija i kondenzacija del od kilibarnata kiselina preminuva vo limunska. Ovie reakcii se vr{at vo ciklusot na trikarbonski kiselini (Krebsov ciklus).
Koga se videlo deka procesot ne odi sosema " matemeti~ki" se pobaralo da se najdat koi se tie inhibitori na fermentite {to go prekinuvaat procesot pri odredeni me|u proizvodi. Taka bilo otkrieno deka natrium sulfitot spre~uva fosfoglicerinskiot aldehid i fosfodioksi acetonot da se pretvorat vo 1,3 difosfo glicerinska kiselina, so {to proizvodstvoto na glicerin stanalo mnogu poeftino. Toa e mnogu va`no vo voenata industrija za pravewe eksploziv (nitroglicerin). Alkoholnata fermentacija na{la {iroka primena vo industrijata za dobivawe etil alkohol (koj slu`i kako goriven materijal-{piritus, kako rastvoruva~ na organski materii i kako pijalok), pri prigotvuvawe na testoto za leb, za proizvodstvo na glicerin, vo prigotvuvaweto na nekoi kiselo mle~ni proizvodi, kako i vo ishranata na dobitokot kako bogat izvor na proteini. Se koristi i za proizvodstvo na vitamini od grupata B.
Izvadeno od skriptata po Specijalna Zemjodelska Mikrobiologija
od stranite: 6, 7, 8
Alkoholna fermentacija
Dejan Jovanovski
World NT 99
dejan@dejan.i-p.com